Cristiano Ronaldo, (amezaliwa Februari 5, 1985, Funchal, Madeira, Ureno.), ni mchezaji wa kandanda wa Ureno. Alicheza na Manchester United kuanzia mwaka 2003 hadi 2009. Alijiunga na Real Madrid mwaka 2009 na kucheza huko hadi 2018. Ronaldo alijiunga na Juventus kuanzia 2018 hadi 2021. Alijiunga tena na Manchester United kwa miaka miwili na kuondoka kwenda Saudi Pro League kujiunga na klabu ya soka ya Al Nassr mwaka wa 2023.
Maisha yake ya utotoni
Ronaldo ni mtoto wa nne na mdogo zaidi wa José Dinis Aveiro na Maria Dolores dos Santos Viveiros da Aveiro. Babake Ronaldo alikuwa meneja wa vifaa vya klabu ya Andorinha. Alipewa jina la Ronaldo kutokana na babake kupenda sana mwigizaji wa filamu, Ronald Reagan, ambaye alikuwa rais wa Marekani wakati wa kuzaliwa kwa Cristiano. Akiwa mtoto, Ronaldo aliichezea Andorinha kutoka 1992 hadi 1995, ambapo baba yake alikuwa mtu wa vifaa, na baadaye akatumia miaka miwili kwa klub ya Nacional. Mnamo 1997, akiwa na umri wa miaka 12, alijiunga na klub ya vijana ya Sporting CP. Kufikia umri wa miaka 14, Ronaldo aliamini kuwa ana uwezo wa kucheza soka ya kulipwa na alikubaliana na mama yake kusitisha elimu yake ili kuzingatia soka.
Ronaldo katika ngazi ya klabu
Manchester United
Baada ya msimu mzuri akiwa na Sporting, Ronaldo alisajiliwa na klabu ya Manchester United ya Uingereza mwaka 2003. Msimu wake bora zaidi akiwa na United ulikuwa 2007-08, alipofunga mabao 42 na kushinda tuzo ya Kiatu cha Dhahabu kama mfungaji bora wa Ulaya, akiwa na mabao 31 ya Ligi. Baada ya kuisaidia United kutwaa taji la Ligi ya Mabingwa barani Ulaya mnamo Mei 2008, Ronaldo alitwaa tuzo ya Mwanasoka Bora wa Mwaka na FIFA kwa msimu wake bora wa 2007-08. Pia aliiongoza United kucheza fainali ya Ligi ya Mabingwa wa 2009, lakini walipoteza kwa Barcelona.
Real Madrid
Safari ya Cristiano Ronaldo na Real Madrid ilianza msimu wa 2009-2010, ikiwa na uhamisho uliovunja rekodi kwa wakati huo wa pauni milioni 80. Ronaldo alicheza mechi ya kwanza ya La Liga, akifunga penalti katika ushindi wa 3-2 dhidi ya Deportivo La Coruña. Licha ya kucheza kwa nguvu akiwa na mabao 33, hakuweza kupata kombe katika msimu wake wa kwanza. Misimu iliyofuata ilionyesha uwezo mkubwa wa Ronaldo wa kufunga mabao, na mafanikio makubwa yakiwemo taji lake la kwanza la La Liga msimu wa 2011-2012, rekodi ya mabao 17 ya UEFA Champions League msimu wa 2013-2014 na mabao 61 msimu wa 2014-2015. Ronaldo aliendelea kuvunja rekodi, na kuwa mfungaji bora wa muda wote wa Real Madrid kufikia msimu wa 2015-2016 na kushinda taji lake la tano la Ligi ya Mabingwa barani Ulaya msimu wa 2017-2018 kabla ya kudokeza kuwa anataka kuondoka katika klabu hiyo.
Haya hapa ni baadhi ya mafanikio ya Ronaldo akiwa Real Madrid:
- Ada ya uhamisho wa rekodi ya wakati huo.
- Taji la La Liga (2012)
- Ligi ya Mabingwa (2014, 2016, 2017)
- FIFA Ballon d’Or (2013, 2014, 2016, 2017)
- Pichichi Trophy (2011, 2012, 2013–14, 2014–15)
- Tuzo ya Mchezaji Bora wa UEFA barani Ulaya (2014, 2016)
- Kiatu cha Dhahabu cha Ulaya (2011, 2014, 2015)
Juventus
Cristiano Ronaldo alijiunga na Juventus mwaka 2018 akitokea Real Madrid kwa ada ya Euro milioni 100. Alifunga mabao 100 katika mechi 131 alizoichezea klabu hiyo, akishinda mataji mawili ya Serie A, mawili ya Supercoppa Italiana, na taji moja la Coppa Italia. Pia alishinda tuzo ya Capocannoniere ya mfungaji bora zaidi kwenye Serie A msimu wa 2020-21.
Mnamo Desemba, 2020 alifunga bao lake la 750 katika maisha yake ya soka dhidi ya Dynamo Kyiv katika hatua ya makundi ya Ligi ya Mabingwa barani Ulaya. Mnamo Machi 2021, alifunga hat-trick yake ya 57 katika ushindi wa 3-1 ugenini dhidi ya Cagliari. Mnamo Mei, alifunga bao kwenye fainali ya Coppa Italia na kuisaidia Juventus kushinda taji hilo. Alimaliza msimu akiwa na mabao 29 ya ligi, akishinda tuzo ya Capocannoniere ya mfungaji bora zaidi.
Mnamo Agosti 2021, Ronaldo alianza mechi ya kwanza ya Juventus ya msimu mpya kwenye benchi. Aliingia kama mbadala wa Álvaro Morata katika sare ya 2-2 dhidi ya Udinese na kufunga bao ambalo lilikataliwa na VAR. Baada ya mechi, Ronaldo alimwambia meneja Massimiliano Allegri kwamba “hakuwa na nia” ya kubaki mchezaji wa Juventus. Aliondoka katika klabu hiyo baadaye mwezi huo na kujiunga tena na Manchester United.
Kurejea kwake Manchester United
Kurejea kwa Cristiano Ronaldo katika klabu ya Manchester United mwaka 2021 kulipokelewa kwa shangwe kubwa, lakini msimu uliisha kwa hali ya kusikitisha kwani klabu hiyo ilimaliza katika nafasi ya sita kwenye Ligi ya Premia na bila taji lolote. Ronaldo alikuwa mfungaji bora wa klabu hiyo akiwa amefunga mabao 24 katika michuano yote, lakini kiwango chake na timu hiyo kilishuka msimu huo.
Mnamo Novemba 2022, Ronaldo alihojiwa na Piers Morgan, ambapo alitoa maoni kadhaa muhimu kuhusu klabu na meneja Erik ten Hag. Mahojiano hayo yalipelekea United kutafuta hatua za kisheria iwapo Ronaldo alikiuka mkataba wake, na walikuwa wakitafuta kuvunja mkataba wake. Mnamo tarehe 22 Novemba, mkataba wa Ronaldo ulikatishwa.
Al Nassr
Cristiano Ronaldo alihamia klabu ya Saudia ya Al Nassr Januari 2023, akitia saini kandarasi hadi 2025 na kuripotiwa mshahara wa kila mwaka wa Euro milioni 200, na kuifanya kuwa ya juu zaidi katika historia ya kandanda.
Ronaldo alicheza mechi yake ya kwanza kwenye klabu ya Al Nassr tarehe 22 Januari 2023, akiwa nahodha wa timu hiyo katika ushindi wa 1-0 dhidi ya Al-Ettifaq. Alifunga bao lake la kwanza kwa klabu katika sare ya 2-2 dhidi ya Al-Fateh mnamo 3 Februari. Mwezi Februari, Ronaldo alitunukiwa tuzo ya Mchezaji Bora wa Mwezi baada ya kufunga mabao nane na kusaidia mara mbili.
Usajili wa Ronaldo kwa Al Nassr ulisababisha kuongezeka kwa umaarufu ndani na nje ya Saudi Pro League. Wachezaji wengine kadhaa wa Uropa, kama vile Karim Benzema, Sadio Mané, na N’Golo Kanté, walihamia ligi wakati wa dirisha la usajili. Ronaldo pia aliisaidia Al Nassr kushinda Kombe la Klabu Bingwa ya Kiarabu mnamo Agosti 2023, akifunga mabao yote mawili katika ushindi wa 2-1 dhidi ya wapinzani wao Al-Hilal kwenye fainali.
Ronaldo katika ngazi ya kimataifa
Cristiano Ronaldo, aliichezea timu ya taifa kwa mara ya kwanza mwaka wa 2003. Alichukua nafasi kubwa katika kumaliza nafasi ya nne ya Ureno kwenye Kombe la Dunia 2006 na kuwa nahodha wa timu hiyo mnamo 2008. Mnamo 2016, aliisaidia Ureno kushinda taji, ubingwa wa Uropa, taji lao la kwanza kuu la mashindano ya kimataifa. Licha ya utendaji wake mzuri katika Kombe la Dunia la 2018, Ureno ilipoteza katika raundi ya mtoano kwa Uruguay. Alikua mchezaji wa kwanza wa kiume kufunga katika Kombe tano tofauti za Dunia mnamo 2022.